Izz ad-Din al-Qassam

Izz ad-Din Abd al-Qadar ibn Mustafa ibn Yusuf ibn Muhammad al-Qassam wuxuu ku dhashey magaalada Jableh taas oo dhacda woqooyi galbeed Suriya, aabihiis Abd al-Qadar wuxuu ahaa garsoore kamid ah garsoorayaashii Cusmaaniyiinta. Al-Qassam wuxuu ahaa Xanafi sunni islaamiya ah, wuxuu wax ku bartay masjidka Istambuli  waxaaana culumadii wax soo bartay kamid ahaa sheikh Salim Tayarah. wuxuu ahaa hogaamiye iyo mujaahid u dhashey dalka Suriya, wuxuu halgan la galey gumeysigii reer yurub sida Ingriiska iyo Faransiiska, wuxuu sidoo kale ahaa mid kasoo horjeeda fikirka Zionismka.

Al-Qassam wuxuu wax ku bartay jaamacada Al-azhar ee dalka Masar kadib waxbarashadiisa heerka jaamacadeed wuxuu dib ugu laabtay magaaladiisa Jableh halkaas oo uu ka bilaabey u dhaqdhaqaaqida arimaha islaamka iyo jihaadka xiliyadii ee cusmaaniyiinta. Wuxuu qeyb weyn ka qaatey dedaaladii lagu caawinayey dalka Liibiya oo sanadahaas ay soo galeen gumeysigii Talyaaniga, wuxuu ciidan iyo hub u aruurin ka bilaabey magaaladii uu joogey ee Jableh, maalin jumca ah khudbada kadib al-Qassam wuxuu ka istaagey masaajidka wuxuu jihaad lagu caaawinyo muslimiinta reer Libya ugu yeeray bulshada gaar ahaan wuxuu aruuriyey ciidamada qaatey tababarka Cusmaaniyiinta kuwaas oo ahaa militeri ahaan kuwa aad u diyaarsan, wuxuu sidoo kale dhaqaale ka aruuriyey bulshada muslimiinta ah ee ku nooleyd gudaha iyo banaanka Jableh si sahay iyo hub ahaan ay ugu isticmaalaan mujaahidiinta. Ugu dambeyn ciidamadaaas ma aysan gaarin Libya sababo lagu sheego ineysan helin gaadiidkii ay u adeegsan lahaayeen si ay uga talaabaan badda amase iney dawladii Cusmaaniyiintu u dirtay dhinaca wadama Balkaanka.

Kadib dhamaadkii dagaalkii 1aad ee aduunka wuxuu ku biirey oo tababar mileteri ka qaatey dawladii Cusmaaniyiinta, al-Qassam wuxuu bilaabey dhaqdhaqaaq uu uga soo horjeeday Faransiiska, 1919 al-Qassam wuxuu dagaal culus la galey ciidamadii Faransiiska. Sanadahii 1920 yadeedii wuxuu doon ugu safray Beyruut halkaas oo uu uga sii gudbey magaalada Hayfa ee dalka Filistiin wuxuuna ka bilaabey barida culuumta islaamka ayadoo ay halka dib la midoobeyn qoyska oo ka koobna xaaskiisa iyo labadiisa gabdhood, Al-Qassam si ka duwan culumada kale ee muslimiinta wuxuu si dhakhso ah saameyn ugu yeeshay bulshadii reer Hayfa taas oo ay sababtey codkarnimadiisa ay wehliso aqoontiisa diineed iyo ilbaxnimada uu kasoo dhaxley safarada kala duwan eek u tagey wadamo kala duwan iyo dagaalada uu la galey gumeysiyada reer yurub taas oo uu fahamsanaa ujeedkooda rasmiga ah iyo dhagarta ay la damacsanyihiin caalamka islaamka.

1930 kii ama 1931 kii Al-Qassam wuxuu ka horyimid fikirkii yahuudeynta wuxuuna magaalada Haifa ka bilaabey dhaqdhaqaaq ciidan  oo hubeysan, si ka duwan hogaamiyayaashii reer |Filistin oo ayagu intooda badan fikirkaas nationalismka difaacey al-Qassam asagu wuxuu kaga horyimid siyaasad iyo dhaqdhaqaaq ciidan oo hubeysan kuwaas oo ugu dambeyn la jihaadey xoogagii Ingiriiska ee halkaas joogey. 20 November 1935 kii ayuu ku geeriyoodey magaalada Hayfa.

The Country of white lilies: Finland (Beyaz Zambaklar Ülkesinde)

 

 

Wadan uu gebi ahaanba burburay dhaqankiisa, bulshada caqligeediina uu guurey. Jahliga iyo aqoon la”aantuna ay noqotey mid sii siyaadeysa maalinba mida ka damebysa. Bulshaduna ay ka dhimatey Akhlaaq, fikir iyo dhaqaale intaba. Bani aadamku waa midka ugu qiimaha badan noolaha oo dhan, aduunyada waxkasta waxa hormariya dadka sida sida sayniska, artska, teknoolojiyada, dhamaan waxyaabahas oo dhan si bani aadamku ugu noolaado amni iyo nolol qurux oo farxad leh waa in la hormariya. Bani aadamku waa inuu ka shaqeeya sidii uu u gaarsiin lahaa maalmo qurux badan.

Awoodda, midnimada iyo hormarinta bulshada, haggida iyo toosinta nidaamyada asaasiga ah maahan wax ay dhidibada u taagi karaan kaliya dadka madaxda ka ah dawladaha. Madaxda, ha noqdaan kuwa fiican ama kuwa aan fiicaneen, geesiyaal dadkooda nafta u hura ama kuwa ayaga baabi’iya marnaba kaligood wadan burbur dhankasta ah la daalaadhacaya kor uma soo qaadi karaan. Madaxdu meel kale kama imaan isla bulshadaas ayey ka dhesheen kuna dhex barbaareen. Bulsho sida ayadu ay tahay ayey madaxdeeduna noqotaa, horey ayaa loo yiri bulsho kasta dadkii hogaan ka u noqon lahaa ayada ayaa dhasha.

Waqtiba waqtiga ka dambeeya jiilashu wey is badalaan. Jiilkasta naftiisa fikrado cusub, oraaahyo cusub, baahiyo iyo dalabyo cusub ayuu soo kordhiyaa. Hadii jiilalka mustaqbalka iyo dhalinyarada aan  la baxnaanin oo sidii geed duurka ka baxaya oo kale faraha laga qaado waxaa dhameynaya cawska ajnabiga ah. Aabeyaasha iyo hooyooyinka hadii aysan ilmaha maskaxdooda iyo caqligooda hormarin oo ay sidaas ku dhaafaan waxey lasoo bixi doonaan fikrado iyo dhaqamo aan u cuntamin bulshada ay la noolyihiin.

Baraarugsanaantu  maahan inaad xiratid dhar qurxoon, koofi casri ah iyo kabo dhalaalaya. Waa in bulshada aad ku dhex nooshahay aad saameyn ku yeelatid, hadii ay ahaan laheyd aqris iyo qoraal, hormarinta caqliga, wacyiga iyo hab dhaqankoodaba.

Taariikhda bulshooyin badan ayaa yimid hadana tagey, xumaantii ay aheyd inaa iska reebaan markii ay ka caajiseen indhahana ka daboosheen ugu dambeyn waxey marqaati ka noqdeen burbur bulsheed oo aysan waxba ka qaban karin. Aniga bulshada in mugdiga iyo hurdada laga soo talaabiyo oo iftiin iyo hormar loosoo talaabiyo ayaan idinku wacayaa. Waxaan rabaa buugeyga cutubkasta oo kamid ah, boga ugu dambeeya dhamaadkiisa markii aad aqrineysid inaa midaan xasuustaanid. Nolosha waxyaabaha ay tahay inaan qabatid goorma ayaa bilaabeysa. Adinka gabdho iyo wiilal, nolosha deynta la idinku leeyahay goorma ayaa gudeysaan.

 

 

Grigory Petrov

Fidinta Diinta Islaamka iyo Kaalintii Dhalinyarada

 

Diinteena barakeysan waxey ku barwaaqowday quluubta dhalinyarada. Markey muslimiin noqdeen qaarkood weliba intooda badan ma gaarin da’da 20 jir. Ayagoo da’yar ayaa dhibaatooyin badan loogu geystay iney ilaaahey SW  rumeeyeen. Ayagoo dhalinyar ayey qeyb libaax ka qaateen jihaadka iyo faafinta culuumta islaamka. Dedaalkii jaceylka iyo nafhurka isugu jirey oo ay ugu adeegeen diintooda ayaa iftiimiyey magaalooyin iyo wadamo uu hareeyey jahli iyo iimaan la’aan.

Tusaale ahaan Ali Ibnu Abii Daalib RC markii uu islaamka aqbalay wuxuu ahaa10 sano jir. Sidoo kale adoonkii uu nebigu xoreeyay ee Zeyd Ibnu Xaaritha RC markuu islaamey wuxuu ahaa 15 sano jir. Waxa uu ahaa nin dhallinyaro ah oo jaceyka uu u qabo nebiga NNKH  isku dayay in uu ka difaaco oo isku dhigo dhagixii loo wadey nebiga NNKH, wiilka 15 jirka ha maanta jaceyl nuuce ah ayuu raadaceeya.

Abdullhi Ibnu Omar Markii uu islaamayey wuxuu ahaa 10 sano jir, markii uu13 sano jir ahaa wuxuu ku haminayey inuu ka qeyb qaato dagaalkii Uxud balse da’diisa oo yareyd awgeed nabiga SCW ma uusan u fasixin, Wuxuu kamid noqdey saxaabadii ugu waaweyneyd ee diinteena suuban u adeeegtay, wuxuu noqdey saxaabiga labaad ee ugu xadiith warinta badan. Dhalinyarada da’diisa oo kale ah maanta maxey ku fakarayaan iney noqdaan halkee ayeyse rajeynayaan iney gaaraan.

Jacfar Ibnu Abii Daalib markii uu ku shahiidey dagaalki Mu’tah wuxuu ah 35 jir, taas macnaheedu markii uu ula hijroodey muslimiinta dhulka Xabashida ee uu sida xikmada iyo geesinimada ku dheehantahay ula hadley boqorkii Nejaashi si aan musliinta loogu wareejin Qureysh wuxuu ahaa nin dhalinyaro ah oo da’aadda 17 jirka ah.

Abdullah bin Mas’uud iyo Zubeyr bin Awam waxey islaameen ayagoo 16 jiro ah sidoo kale Abdirahman bin Awf Iyo Sacad bin abii waqaas waxey ku islaameen da’da 17 jirka.

Anas bin Maalik (RC) ayaa laga wariyey; Nabiga SCW iyo saxaabada markii Medina soo galayeen saxaabada kuma jirin qof gar iyo timo ciro leh marka laga reebo Abuu Bakar (RC).

Tarjumaanka quraanka, caalimkii islaamka Abdullahi Ibnu Abbaas markii uu rasuulka geeriyoonayey wuxuu ahaa 13 sano jir.

Caaisha (RC) markii uu rasuulku SCW geeriyoodey aad bey u da’ yareyd sidaas oo ay tahay waa midkamida saxaabada ugu warinta badan axaadiithta nabiga, waxey aheyd midkamida fuqahadii saxaabada.

Gebagebadii Nebiga SCW fidinta iyo barida diinta wuxuu fursad weyn u siiyey dhalinyarada. Qofka marka uu dhalinyarada yahay waxaa ku jira enerji aad u badan kaas oo suurtagelin kara badbaadinta bulshada uu ku dhex noolyahay hadii uu u isticmaalo sidii saxda aheyd, taas waxaa daliil u ah tusaaleyaasha qiimaha badan ee aan kor ku xusay, saxaabadii sharafta badnaa ayagoo dhalinyar markii ay awodoodii, caqligoodii iyo cilmigoodii wadadii saxda aheyd u isticmaaleen waxey ku guuleysteen iney dunida kale gaarsiiyaan nuurkii ilaahey usoo dhiibey rasuulkiisa sharfta mudan.

Mucaad bin Jabal asagoo 21 jir ah ayaa rasuulka SCW u direy Yemen si uu dadka diinta u baro. Usaama bin Zeyd asagoo aad u dhalinyar ayaa loo dhiibey calanka muslimiinta si uu u hogaamiyo ciidanka muslimiinta. Rasuulka NNKH dhalinyaradii saxaabada wuxuu ku barbaariyey wadadii ugu saxneyd.